Dlaczego warto myśleć o wysokości emerytury już dziś?

W obliczu starzejącego się społeczeństwa i rosnących wyzwań dla systemu emerytalnego, coraz więcej Polaków zastanawia się, jak zapewnić sobie godne życie na emeryturze. Według najnowszych prognoz ZUS, stopa zastąpienia (czyli relacja pierwszej emerytury do ostatniej pensji) dla osób rozpoczynających obecnie karierę zawodową może wynosić zaledwie 25-30%. Oznacza to, że przeciętna emerytura z systemu powszechnego może stanowić jedynie jedną czwartą naszych ostatnich zarobków.

W tym artykule przedstawimy praktyczne sposoby na zwiększenie przyszłej emerytury, które możesz wdrożyć już dziś, niezależnie od tego, ile lat pozostało Ci do zakończenia aktywności zawodowej.

Dłuższa aktywność zawodowa

Jednym z najskuteczniejszych sposobów na zwiększenie emerytury jest wydłużenie okresu aktywności zawodowej. Każdy dodatkowy rok pracy przed przejściem na emeryturę ma podwójny pozytywny wpływ na wysokość świadczenia:

  • Zwiększa zgromadzony kapitał emerytalny poprzez wpłacanie dodatkowych składek
  • Skraca statystyczny okres pobierania emerytury, co bezpośrednio przekłada się na wyższe miesięczne świadczenie

Według wyliczeń ZUS, odroczenie przejścia na emeryturę o rok może zwiększyć jej wysokość nawet o 8-10%, a decyzja o pracy przez dodatkowe 3-4 lata może podnieść świadczenie o ponad 30%.

Legalizacja zatrudnienia i pełne oskładkowanie

Istotnym czynnikiem wpływającym na wysokość przyszłej emerytury jest odprowadzanie składek od pełnej wysokości wynagrodzenia. Praca "na czarno" lub częściowo nieoskładkowana (np. na podstawie umowy o dzieło zamiast umowy o pracę) znacząco obniża przyszłe świadczenie emerytalne.

Warto zatem:

  • Dążyć do legalizacji zatrudnienia i pracy na podstawie umowy o pracę lub oskładkowanej umowy zlecenia
  • Sprawdzać, czy pracodawca odprowadza składki od całości wynagrodzenia
  • Unikać wypłacania części wynagrodzenia "pod stołem"

Pamiętaj, że krótkoterminowe korzyści finansowe wynikające z nieoskładkowanego zatrudnienia mogą prowadzić do długoterminowych strat w postaci niższej emerytury.

Wyższa podstawa oskładkowania dla przedsiębiorców

Przedsiębiorcy mają możliwość wyboru podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, co ma bezpośredni wpływ na wysokość przyszłej emerytury. Wprawdzie wielu przedsiębiorców decyduje się na opłacanie minimalnych składek, aby obniżyć bieżące koszty prowadzenia działalności, jednak może to skutkować otrzymaniem minimalnej emerytury w przyszłości.

Rozważenie opłacania składek od wyższej podstawy, szczególnie w latach dobrej koniunktury w firmie, może znacząco podnieść przyszłe świadczenie emerytalne. Warto również pamiętać, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest elastyczna i można ją modyfikować w zależności od aktualnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa.

Dobrowolne składki emerytalne

Osoby, które z różnych przyczyn doświadczają przerw w zatrudnieniu, mogą rozważyć opłacanie dobrowolnych składek emerytalnych. Dotyczy to np. osób przebywających na urlopach bezpłatnych, wychowawczych (powyżej okresu finansowanego przez budżet państwa) czy też osób przebywających za granicą, które nie są objęte obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym.

Aby przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego, należy złożyć odpowiedni wniosek w ZUS i terminowo opłacać składki. Jest to szczególnie istotne dla osób, którym brakuje niewiele do uzyskania minimalnego stażu pracy wymaganego do otrzymania emerytury minimalnej (obecnie 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).

Dodatkowe systemy emerytalne

Oprócz obowiązkowego systemu emerytalnego w Polsce funkcjonują również dodatkowe, dobrowolne formy oszczędzania na emeryturę, które warto rozważyć:

Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK)

PPK to program systematycznego oszczędzania, współfinansowany przez pracownika, pracodawcę i państwo. Do najważniejszych zalet PPK należą:

  • Wpłaty pracodawcy (1,5% wynagrodzenia)
  • Wpłata powitalna (250 zł) i dopłaty roczne (240 zł) od państwa
  • Możliwość wycofania środków przed osiągnięciem 60. roku życia (z pewnymi ograniczeniami)

Indywidualne Konta Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE)

IKE i IKZE to indywidualne rachunki, na których można gromadzić środki na emeryturę. Oferują one korzyści podatkowe:

  • IKE – zwolnienie z 19% podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie po osiągnięciu 60. roku życia
  • IKZE – możliwość odliczenia wpłat od podstawy opodatkowania PIT oraz preferencyjne opodatkowanie wypłat (10%)

Pracownicze Programy Emerytalne (PPE)

PPE to dobrowolny program organizowany przez pracodawcę dla pracowników. Charakteryzuje się wysokimi limitami wpłat i zwolnieniem z podatku od zysków kapitałowych przy wypłacie.

Inwestycje w nieruchomości

Inwestycje w nieruchomości mogą stanowić istotne uzupełnienie emerytury. Posiadanie nieruchomości na wynajem pozwala generować regularny dochód pasywny, który może znacząco podnieść standard życia na emeryturze. Dodatkowo, wartość nieruchomości zwykle rośnie w czasie, co stanowi zabezpieczenie przed inflacją.

Warto rozważyć:

  • Zakup małych mieszkań pod wynajem (np. kawalerki i małe dwupokojowe mieszkania w dobrych lokalizacjach)
  • Systematyczne spłacanie kredytu hipotecznego, aby do momentu przejścia na emeryturę posiadać nieruchomość na własność
  • Rentę dożywotnią lub odwróconą hipotekę jako opcję dla osób posiadających nieruchomość, ale potrzebujących dodatkowego dochodu na emeryturze

Indywidualne inwestycje długoterminowe

Oprócz formalnych programów emerytalnych, warto rozważyć samodzielne inwestowanie środków z myślą o emeryturze. W zależności od indywidualnego profilu ryzyka, można rozważyć:

  • Długoterminowe inwestycje w zdywersyfikowany portfel funduszy inwestycyjnych lub ETF-ów
  • Systematyczne oszczędzanie w bezpieczniejszych aktywach, jak obligacje skarbowe czy lokaty bankowe
  • Inwestycje w metale szlachetne jako zabezpieczenie przed inflacją

Kluczem do sukcesu jest dywersyfikacja, systematyczność i długoterminowa perspektywa inwestycyjna.

Weryfikacja kapitału początkowego

Osoby, które pracowały przed 1999 rokiem, powinny sprawdzić, czy ich kapitał początkowy został prawidłowo obliczony przez ZUS. Warto wiedzieć, że:

  • Można złożyć wniosek o ponowne przeliczenie kapitału początkowego, jeśli odnajdą się dokumenty potwierdzające wyższe zarobki
  • Od 2022 roku możliwe jest uwzględnienie w kapitale początkowym okresów opieki nad dziećmi przed 1999 rokiem
  • Można doliczyć okresy nauki w szkole wyższej (maksymalnie 8 lat)

Nawet niewielka korekta kapitału początkowego może przełożyć się na odczuwalnie wyższą emeryturę przez cały okres jej pobierania.

Podsumowanie

Zwiększenie przyszłej emerytury wymaga świadomego planowania i systematycznych działań już od początku kariery zawodowej. Kluczowe strategie to:

  1. Wydłużenie aktywności zawodowej i odroczenie momentu przejścia na emeryturę
  2. Zadbanie o legalność zatrudnienia i pełne oskładkowanie wynagrodzeń
  3. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej - rozważenie odprowadzania składek od wyższej podstawy
  4. Uczestnictwo w dodatkowych systemach emerytalnych (PPK, IKE, IKZE, PPE)
  5. Inwestycje w nieruchomości i budowanie portfela aktywów generujących dochód pasywny
  6. Weryfikacja i ewentualna korekta kapitału początkowego

Pamiętaj, że najlepszym czasem na rozpoczęcie planowania emerytalnego jest teraz, niezależnie od tego, ile lat pozostało Ci do zakończenia aktywności zawodowej. Każda decyzja podejmowana dziś będzie miała wpływ na jakość życia na emeryturze.

W Mivaro oferujemy profesjonalne doradztwo w zakresie planowania emerytalnego i optymalizacji przyszłych świadczeń. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać spersonalizowaną strategię zwiększenia swojej emerytury.